Pas ndihmës së rritur sociale, në mesatare prej 300% dhe të dhënat e reja për personat me nevoja të veçanta, në rebalancin e Buxhetit janë paraparë mjete për avancimin e të drejtave të personave me nevoja të veçanta, kumtoi Kryeministri Dimitar Kovaçevski, në seancën për pyetje të deputetëve në Kuvend.
„Qëllimi nuk është vetëm për të marrë një kompensim, ose për disa të drejta, por edhe për të mundësuar përfshirjen e deritanishme deri në cilësinë e shërbimeve në fushën e mbrojtjes sociale, arsimit dhe shëndetësisë, për fëmijët dhe personat me nevoja të veçanta, në baza të barabarta të përdorin shërbimet, të fitojnë arsim cilësor dhe të fitojnë aftësi që do t'u mundësojnë pjesëmarrjen e barabartë në tregun e punës në fazat e mëvonshme të jetës së tyre”, tha Kryeministri Kovaçevski.
Ai sqaroi se me çfarë ka të bëjë mbështetja.
“Të drejtat e reja që dalin nga këto masa, ndërsa kanë të bëjnë me vitin 2022, siç sqaroi Kryeministri Kovaçevski, përfshijnë lirimin nga participimi për personat me aftësi të veçanta mbi moshës 26 vjeçare në lartësi totale prej 16.000.000 denarë (një kërkesë afatgjate), më tej rritja e të drejtës për shtesë të posaçme prej në 15% për të tre kategoritë e shfrytëzuesve (përcaktuar nga Programi i punës së Qeverisë), gjegjësisht rritet masa e së drejtës së prindërve të vetëm që kanë një fëmijë me nevoja specifike, me aftësi të kufizuara fizike ose mentale, ose me aftësi të kufizuara zhvillimore të kombinuara deri në moshën 26 vjeç –rritet për 50 %. Për prindërit materialisht të pasiguruar, të cilët janë përfitues të NMG-së dhe kanë fëmijë me nevoja të veçanta, shtesa u rritet për 25%”, tha Kryeministri Kovaçevski.
Ai shtoi se përveç ndihmës financiare, ofrohet edhe mbështetje institucionale.
“Përmes Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës dhe Qeverisë tashmë janë angazhuar 500 asistentë arsimorë në mësimdhënie dhe me ribalancimin është siguruar që të punësohen edhe 225 asistentë të tjerë, të cilët do të ndihmojnë në ofrimin e mbështetjes së nevojshme për mësimdhënësit. në punën me nxënësit me aftësi të veçanta. Po ashtu, përmes projektit të Bankës Botërore, i cili ka të bëjë me kujdesin në kushte shtëpie, si dhe me ribalancimin, janë siguruar 27 milionë denarë, të cilët janë paguar nga buxheti i MPPS-së dhe me këtë 22 projekte nga 27 komuna. tashmë janë përfshirë dhe po marrin mbështetje për projekte të tilla”, shtoi Kryeministri Kovaçevski.
“Përmes Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës dhe Qeverisë tashmë janë angazhuar 500 asistentë arsimorë në mësimdhënie dhe me ribalancimin është siguruar që të punësohen edhe 225 asistentë të tjerë, të cilët do të ndihmojnë në ofrimin e mbështetjes së nevojshme për mësimdhënësit në punën me nxënësit me nevoja të veçanta. Po ashtu, përmes projektit të Bankës Botërore, i cili ka të bëjë me kujdesin në kushte shtëpie, si dhe me ribalancimin, janë siguruar 27 milionë denarë, të cilët janë paguar nga buxheti i MPPS-së dhe me këtë 22 projekte nga 27 komuna. tashmë janë përfshirë dhe po marrin mbështetje për projekte të tilla”, shtoi Kryeministri Kovaçevski.
Ai theksoi se shumica e projekteve kanë të bëjnë me personat me nevoja të veçanta, megjithatë kanë të bëjnë edhe me kujdesin e të moshuarve në shtëpi, pastaj mbështetjen e qendrave ditore për personat me aftësi të veçanta, ndihmën për të moshuarit për përkujdesje dhe rehabilitim dhe të ngjashme.
“Përmes këtyre shërbimeve përfshihen më shumë se 522 shfrytëzues dhe një përfitim shtesë është se personat që punësohen për realizimin e këtyre projekteve janë nga kategoritë e rrezikuara sociale, të cilët më parë kanë kryer trajnime profesionale”, tha Kryeministri.
Kryetari i Qeverisë Kovaçevski njoftoi gjithashtu se ka përfunduar zgjidhja konceptuale për renovimin e Institutit Rehabilitues në Shkup, i cili do të shndërrohet në qendër bashkëkohore për shërbime sociale, për të cilën janë siguruar mjete prej 1.5 milionë euro nga BE-ja, po ashtu po investohet edhe në hapjen e 10 njësive rezidenciale për banim me mbështetje për 50 shfrytëzues nga Institucioni Special Demir Kapi dhe IP Enti për Rehabilitim - Shkup.
“Gjithashtu, me ribalancimin e fundit të Buxhetit sigurojmë rritje të së drejtës për ndihmë të veçantë prej 15%, për të tri kategoritë e qytetarëve”, shtoi Kryeministri Kovaçevski.
Ai po ashtu përkujtoi se janë bërë ndryshime në Ligjin për mbrojtje sociale, për uljen e kufirit të moshës për shfrytëzimin e së drejtës në kompensim të përhershëm në 60 vjet për gratë dhe 62 vjet për burrat, janë paraparë 27 milionë denarë për shërbimin e ndihmës dhe përkujdesje në kushte shtëpie, përmes buxhetit të MPPS-së, si dhe të gjitha mjeteve të nevojshme për punësimin e asistentëve edukativë, si dhe ofrohen shërbime për trajnim të përhershëm të prindërve të papunë të fëmijëve me aftësi të kufizuara, për angazhimin e tyre në qendrat ditore. për kujdesin e këtyre fëmijëve. Siç tha Kryeministri, është planifikuar edhe rritje e subvencioneve për komunat për kopshte dhe shkolla, në të cilat llogaritet pagesa e rritjes prej 15 për qind të pagave për punëtorët në kopshte dhe shkolla, duke filluar nga paga e shtatorit.
“Të rikujtohemi se Qeveria ka një Strategji nacionale për deinstitucionalizimin 2018-2027 – “Timjanik”, e cila është jo vetëm në letër por edhe e zbatuar në praktikë. Me këtë proces, ne nuk kemi më fëmijë në institucione të mëdha dhe gri. Ata janë zhvendosur në shtëpi të vogla grupore të ngjashme me shtëpitë familjare. Procesi vazhdon për personat me aftësi të veçanta, të cilët marrin kujdesin dhe shërbimet e duhura që u nevojiten në njësitë rezidenciale. Në drejtim të avancimit të të drejtave të tyre, Strategjia e re nacionale për të drejtat e personave me aftësi të veçanta, procesi i përgatitjes së së cilës është në vijimësi dhe ku MPPS-ja ka angazhuar praktikisht ekspertët më të mëdhenj dhe më të mirë, që kemi në praktikë dhe akademi dhe njihen dhe angazhohen nga organizata të njohura ndërkombëtare si UNESKO dhe organizata të tjera të KB-së.
Kjo Qeveri ka bërë reforma si asnjë tjetër dhe ka rritur buxhetet në sferën sociale, kemi vendosur programe dhe aktivitete që ofrojnë mbështetje për personat me aftësi të veçanta, të moshuarit dhe të gjithë ata që kanë nevojë për më shumë mbështetje nga shteti, në mënyrë që ata të marrin të përfshihen në një rrjedhë normale dhe të kontribuojnë si për veten ashtu edhe për vendin”, tha Kryeministri Kovaçevski në seancën për pyetje të deputetëve në Kuvend.
